Problemy z koncentracją uwagi oraz nadpobudliwość psychoruchowa to objawy, które coraz częściej obserwuje się u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. W wielu przypadkach przyczyną tych trudności są zaburzenia przetwarzania sensorycznego. Jedną z metod wspierających dzieci w przezwyciężaniu tych wyzwań jest terapia integracji sensorycznej (SI). Jej celem jest poprawa funkcjonowania układu nerwowego poprzez odpowiednie bodźcowanie zmysłów dziecka. Artykuł omawia, czym dokładnie jest terapia SI, jak wpływa na funkcje poznawcze, w szczególności koncentrację oraz w jaki sposób może być skuteczna w przypadku dzieci z nadpobudliwością psychoruchową.
Czym jest terapia integracji sensorycznej (SI)?
Integracja sensoryczna to proces neurologiczny, dzięki któremu mózg organizuje informacje docierające z różnych zmysłów – wzroku, słuchu, dotyku, propriocepcji (czucia głębokiego) oraz układu przedsionkowego (równowaga). Prawidłowo funkcjonujący system sensoryczny pozwala na automatyczne, skuteczne reagowanie na bodźce płynące z otaczającego świata, co z kolei warunkuje harmonijny rozwój motoryczny, społeczny i poznawczy dziecka.
Terapia integracji sensorycznej polega na dostarczaniu dziecku kontrolowanych bodźców w sposób zaplanowany i celowy, przy użyciu specjalistycznego sprzętu. Zajęcia prowadzone są przez terapeutów posiadających odpowiednie kwalifikacje w tej dziedzinie. Terapia ma charakter zabawowy, dzięki czemu dzieci chętnie biorą w niej udział, nie zdając sobie sprawy, że uczestniczą w działaniach o charakterze terapeutycznym.
Jak terapia SI wpływa na koncentrację u dzieci?
Zaburzenia integracji sensorycznej mogą utrudniać dziecku skupienie uwagi, przetwarzanie informacji oraz planowanie reakcji na bodźce. Dziecko, które ma trudność z odpowiednim odbieraniem i organizowaniem sygnałów z otoczenia, może być rozproszone, łatwo zdekoncentrowane lub nadmiernie reagujące na bodźce. Terapia SI pomaga uregulować poziom pobudzenia układu nerwowego, co przekłada się na lepsze przetwarzanie informacji i zwiększenie zdolności do koncentracji.
Podczas zajęć terapeutycznych dziecko doświadcza różnorodnych bodźców w sposób kontrolowany, co prowadzi do stopniowej poprawy w zakresie filtracji nadmiernych informacji sensorycznych. Dzięki temu układ nerwowy lepiej selekcjonuje dane istotne z punktu widzenia zadania, poprawiając tym samym umiejętność koncentracji i wytrwałości w działaniu. Długofalowa praca w ramach terapii SI może zatem znacząco wesprzeć dzieci, które zmagają się z trudnościami w skupieniu uwagi.
Zastosowanie terapii SI w przypadku nadpobudliwości
Nadpobudliwość psychoruchowa może objawiać się nadmierną aktywnością, impulsywnością i trudnościami z kontrolą zachowań. Dzieci z takimi cechami często mają trudność z pozostaniem w jednym miejscu, przejawiają potrzebę stałego ruchu lub są łatwo dekoncentrowane przez otoczenie. Często współwystępują też trudności w zakresie przetwarzania sensorycznego – układ nerwowy może być nadreaktywny lub zbyt słabo reagujący na bodźce.
Zajęcia integracji sensorycznej pozwalają dziecku wyregulować poziom aktywności oraz nauczyć się, jak adekwatnie reagować na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne. Regularne stosowanie metody SI może skutkować zauważalnym zmniejszeniem objawów nadpobudliwości, poprzez wzmocnienie mechanizmów samoregulacji oraz poprawę funkcji wykonawczych. Dzięki lepszej organizacji zmysłów dziecko staje się spokojniejsze, bardziej skoncentrowane i mniej impulsywne.
Przykłady ćwiczeń stosowanych w terapii SI
Terapia SI obejmuje szereg ćwiczeń bazujących na ruchu, dotyku, równowadze i precyzji manualnej. Przykłady takich aktywności to m.in. huśtanie się na specjalistycznych huśtawkach przedsionkowych, turlanie na piłkach terapeutycznych, zabawy z masami plastycznymi czy chodzenie po różnych teksturach. Każde ćwiczenie ma konkretne zadanie – stymulowanie określonego układu sensorycznego oraz rozwijanie zdolności koordynacyjnych i integracyjnych.
Znaczenie ma również dostosowanie intensywności i rodzaju bodźców do indywidualnych potrzeb dziecka. Terapeuci przygotowują plan terapii w oparciu o szczegółową diagnozę przetwarzania sensorycznego. Dzięki odpowiedniej kombinacji ćwiczeń, możliwe jest uzyskanie poprawy w zakresie reakcji sensorycznych oraz zwiększenie zdolności do utrzymania uwagi oraz kontrolowania zachowania.
Korzyści płynące z terapii SI dla dzieci z trudnościami koncentracyjnymi i nadpobudliwością
Wieloletnia praktyka i liczne badania potwierdzają skuteczność terapii SI w pracy z dziećmi, które borykają się z trudnościami w koncentracji, nadpobudliwością oraz zaburzeniami sensorycznymi. Jedną z głównych zalet tej terapii jest holistyczne podejście – poprzez pracę z ciałem i układami zmysłowymi możliwe jest pośrednie wzmacnianie kompetencji poznawczych i społecznych.
Dzieci, które regularnie uczestniczą w zajęciach terapii SI, często szybciej przyswajają nowe informacje, są bardziej spokojne i lepiej radzą sobie w środowisku przedszkolnym i szkolnym. Poprzez stymulację sensoryczną układ nerwowy staje się bardziej zorganizowany, co przekłada się na codzienne funkcjonowanie – zarówno w obszarze edukacyjnym, jak i emocjonalnym. Dla wielu dzieci z zaburzeniami koncentracji i nadpobudliwością psychoruchową jest to ważny element wspomagający rozwój i adaptację społeczną.
Artykuł powstał przy współpracy z centrumstamina.pl.
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno – edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu ze specjalistami i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę.
Artykuł sponsorowany
